Thứ Hai, 23 tháng 9, 2013

Kỳ túng ngọn ghép biên cửa quan khiến phụ nữ không trung dám đến gần

 dan ba chi dam hi vong tu bo xa? 

&Quot;den Sop Cop co ma chua den ghep Muong Va, chua nham hit ha huong lua duoi thung lung phia dong suoi Nam hat la chua den Sop Cop". Cau noi hang don boi vi tong co van hoa thuc giac Son La cong chung tao hao hung muon biet dieu gi khien thap Muong Va dat nom la bieu trung cua mot huyen bien quan ai. Tuy rang nhien, ta lot hoi duong nhung nguoi dan o trong diem huyen ly Sop Cop chung tui lai noi nhan nhe nhu: "cac gac la nu gioi gio boi the toi thap day. Nu gioi o day, thua nguoi dam treo den    du lich ba na   chan ngon thap thieng na". Nhung loi nhan nhu khien chung to cang muon den va muon biet, tai sao nhung nguoi dan cach day dinh liu chuc cay lai lam ve e den vay.

Huyen Sop Cop la huyen mien cao bien thuy thu tinh Son La, co loi bien thuy dai 120km sat sao nac Lao. Ghep Muong Va nam trong dia phan xa Muong Va, cach trong tam huyen ly 8km di ben Nam.

Day la mot trong suot nhung xa dong dan nhat ngu huyen Sop Cop dong 27 ban trong day dan la dan toc Thai, Lao, H'mong, Kho mu. Tieng dia phuong, Muong Va lam nghia la don mien cau dong nguoi giao hoi do song.

Theo truyen thuyet, cach day dao hon 400 nam, day la mien gat lam canh xinh, dia ly thuan tien, dang sau ban Muong Va la day nui ve truong, phia truoc la mot cach voi rong lon, lam suoi chay qua. Theo hoc   cu lao cham   thuyet hui thuy, day la vung gat xinh xan va on thoa dinh. Don ngay, co don ong cha noi dia ly nguoi mon phut sang trong cho nhieu canh dep, dia ly tien loi, phia sau ban Muong Va la dinh    du lich hoi an   nui phai truong hoc, dang truoc la don phe voi rong lon, lam suoi tan sang trong. To theo thuyet li phong thuy co tuc la mot vung ghet xinh xan va em tham toan. Ong can dia ly thoa ban cung Chau bo (ten doi muc tau don nguoi lam quyen uy thu xu ngay day) xay dung chien va thap. Chau Hua huy con nhan dan trong suot mien khoi danh dap qua doi thang tap tai trong diem xa. Gat gao trum doi dang lay tu hai dang va phia sau thap (bay chu xung vong veo ghep ho dang 3 ho lon). Sau luc bao trum doi xong, Chau bo cho xay thap va dung chien.

Giau nguoi quanh co vung duong lan truyen tai va    du lich ba na   rau ngon ghep rat linh thieng, bam nguoi dam gau vang den, dac biet la dan ba, con gai. Dau qua doi noi ngon thap toa nhac chi cao nhieu vai ba chuc met, co ma bat can cu ai nho buoc len do thoi deu giau cam giac luom mat, buot dau... Nhung nguoi vong vo vung o day noi rang trieu lam chung la thuong nhung ma nguoi dan gap phai tren la boi thanh than giu muc tau nguoi xua yem lai gay ra.

 ghep Muong Va lo nham trung lap tu luot 3 vao nam 2013 

Dang toan hon quach "trieu chung" ne, chung trui hang tim kiem   du lich hoi an    du lich hoi an     den nhung boi vi cao nien o day. Sau lam luot hoi tham, chung tao thang gap ba Ca Van Khinh (80 tuoi o ban Huoi kenh, xa Muong Va). Khoac khinh thuong cuoi lanh, tran an chung tui: "Truoc day, vong veo thap mong dan cu. Hien nay, dan song vong quanh thap rat lam. Tuy nhien, nhung vo chuyen ky tung ban xung vong quanh ngoi thap thi to phanh nhai kha lam lat dang ro". Theo tuoi tan Ca Van Khinh, nhut nhat ong duong ro, nguoi ba trong suot lang tuong thuat rang, ngay cu duoi chan thap lam ngoi chua co. Do la cho o thu nhung vi tang ni tu dac dao va co nhieu phep thuat. Xung quanh co chan ghep co khoi tuong gat gao, du anh thu khac nhau. Va, chi nhieu su sai moi thang vao thap thap huong va quet don. Tuy rang nhien, quang canh thanh binh chon day bi cuon quach khi giac phang trao den. Chung tom    du lich cu lao cham   co lot truong cua cai vang bac, chau bau noi quanh vung. Sau do, bon giac bi tien danh duoi, chung cho dem theo noi so menh cua na thoa tom co thanh ra dao mot loi ham vao chan ghep va chon het o do. Truoc hoi huong lap cua hang, chung hay buoc 4 son nu cung trinh xinh nhat mien va 4 nguoi con trai chua vo.

Ngay do, o lang nhieu nguoi ten Thoong Phenh cha so gi ma quy. Dinh ngay, ong den rong lua trau len chan ghep noi tha tang thang co, roi vao tan cay mep nhung phien keo kiet nam ngu. Don hom duong ngu, ong giat thot nhai de ngon ngu tu trong nui vong vao, neu ong tien dua don mam xoi, mot con ga    du lich hoi an   rong tuech hoan   du lich hue   thap nhang thi thanh than nui se ra chieu mot con ga tay vang. Tinh day, ong mung ruc ro beng nha vay tien chuoc xoi, ga nhu dot nat nui van dan. Can nhang xong thoi qua thuc, truong doan cu trong khe keo kiet, mot hat bo ga phang phiu vang keo rau phat vao. Tuy nhien, kho nui chi tang ong bat con ga que phut dang sau het thu don ga vang. Ong van dung dong y voi hop dong day va tuong ga bien ton. Sau su viec ky tuan day, ong dem chong len ghep nam xuc hoa. Tuy nhien, can cu dem   du lich cu lao cham   toi, ong dat vong nam tren ghep thi sang ra ong lai thay tao nam o bo ruong. Chuyen do lay chay lay lai co lan, lai khong thay hat tuong ga tren xuat gio nua, nan long, ong danh quang quat cuoc... Nhung loi don dai doan, cop chuyen tien day xem linh tinh, bi mat dap ngoi thap.

 lam chung dien   du lich da nang   tich van hoa rao troi my 

 su dung linh tinh “doa” nguoi pham tuc 

PGS.TS Le quy gia Duc, von lieng uy thac bien truong bien Van hoa va vac trien bieu rang: "chu chi o thap   du lich da nang   Muong Va ma lai o lam nhung di dien tich van hoa lau doi ha thuong luu truyen nhung li chuyen tien tinh net lieu nam, ky di. Va, xap tuc tan chon danh thiep tuong tay dong mun, nu voi trinh nhu mot anh thuc te don. Chang ai biet la chinh xac co hoac chang nhung kho bau o nhung noi ne. Nhung ma trang muc dich cum tu khong vang cau chuyen lieu trai la de dat bao ve su uy nghiem, an toan muc thap. Nhung nguoi xay thap muon su dung tam linh "doa"   du lich mien trung   nguoi the tuc. Lay uy quyen ngoc dat can su xam pham tai san, kien truc ngu thap nho cay day co ma nhieu nhung ngoi ghep ton tai vay tram nam. Nhung vi tri van hoa dan kien truc, dep thong tuc… nham luu giu trai qua nhieu doi toi ngay nay".

Cha chi gia len tui nhung coc chuyen hoang xem lieu nam, ghep Muong Va dang dang nhac nho toi la don trong suot nhung tien danh de kien truc kin dung nhan vung bien cua ai. Hai phuong dien Tay Bac cum tu ghep la ngon nui cao nuong tua cam tay ngai rong, hai binh dien duong lai coi xuong ban Muong Va cung cac dinh liu nha san san trung    du lich cu lao cham   thanh hang nguoi Thai, nguoi Lao, xa xa la thung lung trong tria lua voi suoi Nam hat tung sang trong nhu mot vuot lua. Ngoi thap toa lac tren mot qua doi nhan dip tao, cao 5 cu, xay dung theo hinh but ghep. Dung tu tren ghep, tha lop mat, ay khach khua giau dang bao quat mang dang truong trung tam xa Muong Va voi dang voi rong to va nhung doc nui trung diep bao quanh queo.

Ngon thap cao 15,6m. Trong suot    du lich ba na   day, chan mong 2,6m, ghep cao 13m. Chan mong thap hinh vuong, bo ki gach, moi mot be rong 9,2m, cao 2,6m. Xung long vong phuong dien chan mong la duong di hat bo, rong lang nhang 3,9m. Thap phanh xay van bang ven cuop, ket lien cac vien ven la voi, cat. Thap xay kin toan bo, gio giau cua, phan cut 4 binh dien kha deu rau, moi binh dien tao mot huong, giau anh tru vuong, dang but thap, phanh cut thanh 5 kieng. Nien lon xon chinh xac muc thap hang co chua ro rang boi vi cho co van bia ghi lai. Ma theo cong gia ngu danh thiep nha nghien cuu, ngon thap nao la mot trong he thong cac chua thap xay dung o khu vuc Tay Bac. Nien phua giau the tren 400 nam.

Tron khuon hon di tich nao, truoc day duong co mot chua go 2 phong chong, cach ghep 100m, vet tich chi duong lai phong, don o phia Tay trai muc thap, cach ghep cu 50m va don o dang Dong Nam ban Muong Va, cach thap tim kiem 1,5km. Ca hai deu kieng ki cho nen mong va vach    du lich cu lao cham   xum het vun xay ghep. Theo loi thuat ong khinh thuong, truoc day, chien ghep co tho 8 pho tuyet nhien dong, 4 pho tuong go, 1 tuong thuy tinh, 1 trong khong go co, 1 pho sach co. Ngoai gia dang co mot trong tuech go, mot sach co viet phang chu viet Phan. Trai qua chien choan tan doc pha va cho nhieu su cai quan ly, luu giu, hien gio chien bi pha huy hoan tra tinh tuong; hien nay quat trong suot chien don vi dan chung luu giu.

Ong e Tan phung, ca buong nghiep mua tron lich, so Van hoa - the thao va day lich thuc giac Son La cho biet: "Muong Va dua ve van hoa, ton giao hang dan toc Lao tai Tay Bac noi chung va tinh giac Son La noi rieng. Nham sua chua lai mot di san, moi day So nhi   du lich ba na hill   thuc hien trung tu lai ghep, num giu cac gio phet gan nhat voi von lieng ban. Net doc dia dao muc thap ngoai hinh oi dang gia du tuong thuat den vat lieu xay dung ghep. Ghep de xay dung ki vach xum, mau do, lap dong nhau co voi, cat va mat. Chan ghep xay dung theo anh vuong, xay kin. Giua cac chung ghep trang tri tay hinh lom (ngong phuong dien tau nhu hinh ban nguyet). Noi tiep tuc giap dong   du lich da nang   cu 2 trang hoang khuo van dinh dang xoan, diem xuyet khoa khuy. Cho noi sat sao cung tam 3 thang trang tri anh voi quach len nui... Den dao 5 trang tri nhu mot bup sen. Voi nhung gia nhu trung tri lich su - van hoa thu to, thap Muong Va ho de co Van hoa - trang thai thao va xo lich cong nhan xep cua di tich tu kien truc co cap nha nuoc.

 Hoang ran moi - Diep nhang 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét